کود دی آمونیوم فسفات-معرفی و توصیه های کاربردی به کشاورزان دزفول، شوش و اندیمشک

در بین کود های فسفر، کود دی آمونیوم فسفات به دلیل دارا بودن مواد مغذی بالا و خواص فیزیکی عالی، رایج ترین و بهترین کود فسفر در جهان به حساب می آید. کیفیت فیزیکی برتر و محتوای مواد مغذی بالای آن از دلایل اصلی محبوبیت آن نزد کشاورزان و از جمله کشاورزان دزفول، شوش و اندیمشک در منطقه شمال استان خوزستان است.

 کود دی آمونیوم فسفات (DAP) چیست؟

کود دی آمونیوم فسفات (DAP) یکی از کودهای پرطرفدار در صنعت کشاورزی است که ترکیبی از نیتروژن و فسفر دارد. این کود با تأمین فسفر مورد نیاز گیاهان به بهبود رشد ریشه‌ها، تقویت ساقه ها، بهبود گلدهی و تولید دانه، افزایش مقاومت در برابر بیماری ها و تحمل استرس، بلوغ یکنواخت تر و سریع تر محصول، کیفیت بالاتر محصول و افزایش بازده محصولات کمک می‌کند. این کود نسبت درست فسفر و نیتروژن را برای محصولاتی مانند جو، گندم، سبزیجات و میوه ها فراهم می کند. جالب است بدانید میزان تقاضای جهانی برای این کود حدودا 30 میلیون تن در سال است.

ترکیبات و ویژگی‌های شیمیایی کود فسفر بالای دی آمونیوم فسفات

کود دی آمونیوم فسفات از دو ماده کلیدی برای محصولات گیاهی تشکیل شده است: آمونیوم و فسفات. این ترکیبات در آب حل می‌شوند و به سرعت مواد مغذی خود را به خاک منتقل می‌کنند. آمونیوم در این کود به عنوان منبع نیتروژن عمل می‌کند و فسفات نقش مهمی در رشد ریشه، تشکیل پروتئین‌ها و انرژی‌زایی گیاه دارد. به دلیل میزان بالای فسفر موجود در کود دی آمونیوم فسفات، این کود یک کود فسفر بالا محسوب می شود.

فواید استفاده از کود دی آمونیوم فسفات برای کشاورزان دزفول، شوش و اندیمشک(شمال خوزستان)

استفاده از کود دی آمونیوم فسفات در مناطق گرم و خشک مانند شمال خوزستان شامل دزفول، شوش و اندیمشک، به دلیل تأثیرات مثبت آن بر رشد گیاهان، بسیار توصیه می‌شود. در خاک های آهکی همچون بیشتر خاک های زراعی منطقه شمال خوزستان، فسفر قابل دسترس برای گیاه به شدت در خاک کم بوده و لذا مصرف صحیح این کود، کمبود فسفر خاک را جبران کرده و کمک می‌کند تا گیاهان مقاومت بیشتری در برابر خشکی و رشد بهتری در این گونه خاک ها داشته باشند. ویژگی های خوب کود دی آمونیوم فسفات باعث گردیده که این کود یکی از رایج ترین کودهای فسفاته مورد مصرف در این منطقه محسوب گردد.

کود دی آمونیوم فسفات یکی از کودهای فسفر بالا محسوب می شود 

نحوه‌ی عملکرد کود دی آمونیوم فسفات در خاک

زمانی که کود دی آمونیوم فسفات در خاک حل می‌شود، یون‌های آمونیوم و فسفات آزاد می‌شوند و به سرعت توسط گیاهان جذب می‌شوند. فسفر آزاد شده باعث تقویت سیستم ریشه‌ای گیاه می‌شود و آمونیوم نیز نیتروژن مورد نیاز گیاهان را تأمین می‌کند.

مقایسه کود دی آمونیوم فسفات با سایر کودهای فسفاته

کودهای فسفاته متنوعی در بازار موجود هستند که هر کدام ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند. برای مثال، کود سوپر فسفات تنها حاوی فسفر است و نیتروژن ندارد، در حالی که کود دی آمونیوم فسفات ترکیبی از هر دو عنصر را داراست و باعث می‌شود کشاورزان با یکبار مصرف کود، نیاز به نیتروژن و فسفر را به طور همزمان تأمین کنند.

بهترین زمان استفاده از کود دی آمونیوم فسفات یا DAP

بهترین زمان برای استفاده از کود DAP در اوایل فصل رشد است که گیاهان به فسفر بیشتری نیاز دارند. ریشه گیاه در مراحل اولیه رشد در صورتی که فسفر در دسترس آن باشد، به سرعت این عنصر را جذب می کند. کود دی آمونیوم فسفات را می‌توان در زمان آماده‌سازی خاک، هنگام کاشت و یا حتی پس از آن به خاک اضافه کرد. اما بهترین زمان مصرف این کود، هم زمان با کاشت محصول(نه خیلی زودتر و نه خیلی دیرتر) است. مصرف کودهای فسفر و از جمله کود دی آمونیوم فسفات خیلی قبل از کاشت محصول باعث می شود تا فسفر فرصت کافی برای ترکیب شیمیایی با خاک را پیدا کرده و در خاک تثبیت گردد که در اینصورت فسفر با وجود حضور در خاک اما از دسترس گیاه خارج گردیده و قابل جذب توسط ریشه نخواهد بود.

بهترین روش استفاده از کود دی آمونیوم فسفات

استفاده از این کود به روش های زیر امکانپذیر است:

• به صورت نواری در ردیف‌های کاشت
• به صورت پخش در سطح و سپس مخلوط کردن با خاک بوسیله دیسک
• به روش کود آبیاری

اما در روش نواری که بهترین روش مصرف کودهای فسفاته و از جمله کود دی آمونیوم فسفات محسوب می شود به علت قرارگیری نزدیک تر کود نسبت به ریشه و دسترسی آسان تر ریشه به فسفر موجود در این کود، امکان جذب آن توسط ریشه بسیار افزایش یافته و در نتیجه، در این روش، میزان مصرف کود را نسبت به روش پخش سطحی می توان تا نصف کاهش داد. در این روش، کود دی آمونیوم فسفات، هم زمان با کاشت بذر با استفاده از بذرکار یا کودکار بصورت نواری(دو طرفه یا یک طرفه) با فاصله 5 سانتیمتری در زیر بذر گیاه و در محل تجمع ریشه گیاه قرار می گیرد.

برای درختان، این کود بر اساس آزمون خاک و گیاه ، بیشتر به صورت چالکود در اواخر زمستان و اواسط اسفند ماه مصرف می شود.

نکات ایمنی و توصیه‌ها در استفاده از کود دی آمونیوم فسفات

در هنگام مصرف کود دی آمونیوم فسفات باید به نکات ایمنی توجه کرد. بهتر است کشاورزان از دستکش و ماسک هنگام کار با این کود استفاده کنند و آن را دور از دسترس کودکان نگه دارند.

موارد استفاده از کود دی آمونیوم فسفات

در انواع زراعت‌ها : غلات، دانه‌های روغنی، صیفی‌جات، سبزیجات، درختان میوه و…

در گلخانه‌ها:  برای پرورش گل‌ها و گیاهان زینتی

خرید و نگهداری کود دی آمونیوم فسفات

کود دی آمونیوم فسفات در بسته‌بندی های مختلف و بیشتر در بسته بندی های 25 کیلویی و 50 کیلویی در بازار موجود است. شکل مایع این کود هم تولید می شود. هنگام خرید این کود، به کیفیت و ترکیبات آن دقت کنید. کودهای باکیفیت معمولاً در بسته‌بندی‌های محکم و مقاوم در برابر رطوبت عرضه می‌شوند. برای نگهداری این کود، آن را در جای خشک و خنک قرار دهید تا از تاثیرات منفی رطوبت بر کیفیت کود جلوگیری شود.

کود دی آمونیوم فسفات در بسته بندی 25 کیلویی

کود دی آمونیوم فسفات در بسته بندی 50 کیلویی

کود دی آمونیوم فسفات مایع

توصیه‌های نهایی برای کشاورزان شمال خوزستان(دزفول، شوش و اندیمشک)

کشاورزان دزفول، شوش و اندیمشک می‌توانند با استفاده از کود دی آمونیوم فسفات، بازده محصولات زراعی خود مانند گندم، جو و ذرت را بهبود بخشند. مصرف صحیح این کود به ویژه برای کشاورزان شمال خوزستان که با شرایط خشکی، کمبود فسفر و کمبود مواد آلی برای گیاهان زراعی مواجه هستند، بسیار مفید است. این کود می‌تواند به کشاورزان کمک کند تا محصولات بیشتری برداشت کنند و کیفیت محصول خود را افزایش دهند.

کود دی آمونیوم فسفات (DAP) یکی از کودهای پرطرفدار در صنعت کشاورزی است که ترکیبی از نیتروژن و فسفر دارد

نتیجه‌گیری

کود دی آمونیوم فسفات (DAP) یک گزینه موثر و اقتصادی برای کشاورزان و بویژه کشاورزان دزفول، شوش و اندیمشک در منطقه شمال خوزستان است که به دنبال افزایش بازده محصولات و بهبود کیفیت خاک خود هستند. با توجه به مزایای ذکر شده، این کود به عنوان یکی از بهترین گزینه‌های فسفاته شناخته می‌شود که می‌تواند به کشاورزان در شرایط مختلف کمک کند.

سوالات متداول

1. دی آمونیوم فسفات (DAP) چیست و از چه ترکیباتی تشکیل شده است؟ کود دی آمونیوم فسفات شامل آمونیوم و فسفات است که به ترتیب منبع نیتروژن و فسفر برای گیاهان محسوب می‌شود.
2. چگونه کود دی آمونیوم فسفات به بهبود رشد گیاهان کمک می‌کند؟ فسفر موجود در کود DAP سیستم ریشه‌ای گیاهان را تقویت کرده و نیتروژن نیز به رشد سریع‌تر گیاهان کمک می‌کند.
3. بهترین زمان استفاده از کود دی آمونیوم فسفات چه موقع است؟ اوایل فصل رشد، زمانی که گیاهان به مواد مغذی بیشتری نیاز دارند، بهترین زمان برای استفاده از کود دی آمونیوم فسفات است و بهتر است هم زمان با کاشت بذر مورد استفاده قرار گیرد.
4. آیا کود دی آمونیوم فسفات برای محیط زیست مضر است؟ کود دی آمونیوم فسفات اگر به درستی (میزان صحیح، زمان مناسب و روش مناسب) استفاده شود، تأثیرات منفی زیادی بر محیط زیست ندارد. با این حال، رعایت نکات ایمنی در هنگام مصرف ضروری است.
5. چگونه می‌توان کود دی آمونیوم فسفات را به بهترین شکل نگهداری کرد؟ کود دی آمونیوم فسفات را در مکانی خشک و خنک نگهداری کنید تا از تاثیرات منفی رطوبت بر کیفیت آن جلوگیری شود.

منبع:

• راهنمای جامع کودهای شیمیایی، آلی و زیستی –موسسه تحقیقات خاک و آب
• کودهای پرنیاز در کشاورزی-سازمان جهاد کشاورزی خوزستان-محققین مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان-1393
• توصیه های کودی محصولات زراعی و باغی در شمال استان خوزستان-موسسه تحقیقات خاک و آب