اهمیت داشتن بیمه در دنیای امروز بر کسی پوشیده نیست و کشاورزان، روستائیان و عشایر عزیز کشورمان که همگی از اقشار سختکوش، پرتلاش و تولیدکننده محسوب می شوند از اولویت زیادی برای برخورداری از خدمات بیمه ای برخوردارند. بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر یک بیمه کاربردی و مناسب برای این اقشار جامعه است. در این مقاله، سعی گردیده که اطلاعات نسبتاً جامعی در مورد این صندوق ارائه گردد که امید است مطالعه آن برای کشاورزان و خصوصاً کشاورزان منطقه شمال خوزستان شامل شهرستان های دزفول، شوش، اندیمشک و کرخه مفید واقع گردد.

صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستائیان و عشایر ، مزایای صندوق و آدرس شعب کارگزاری در شمال خوزستان

هرچند روستاییان، بخش قابل توجهی از جمعیت کشورمان را تشکیل می دهند و علیرغم نقش مهمی که این قشر از جامعه در تولید و تامین نیازهای کشور در زنجیره تامین موادغذایی و امنیت غذایی کشور دارند متاسفانه تا همین چند سال پیش، از خدمات بیمه ای محروم بوده و این موضوع همواره یکی از دغدغه های مهم روستائیان، کشاورزان و عشایر کشور بوده است. خوشبختانه با تصویب قانون نظام جامع رفاه و تامین اجتماعی و به موجب آیین نامه ذیل آن، از سال 1383 با تاسیس صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر، این دغدغه پاسخ داده شد. از طریق این بیمه، این اقشار جامعه در سراسر کشور تحت پوشش خدمات بیمه‌ای قرار می گیرند. هدف و رویکرد اصلی بیمه کشاورزی و روستایی، ارائه خدمات بیمه‌ای بلند مدت به کشاورزان، روستاییان و عشایر در بخش‌های مستمری بازنشستگی، از کار افتادگی و فوت و حمایت بیمه ای از این قشر جامعه است.

این بیمه به اختصار، به بیمه روستایی یا بیمه روستایی عشایری هم معروف است.

تاریخچه تاسیس صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستائیان و عشایر

صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستائیان و عشایر در راستای اجرای برنامه چهارم توسعه و قانون ساختار نظام جامع رفاه و تامین اجتماعی و به موجب آیین نامه بیمه های اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر مصوب هیات محترم وزیران در تاریخ 12/11/1383 تشکیل و به صورت موسسه طی شماره 18135 مورخ 03/03/1384 به ثبت رسید و از همان تاریخ شروع به فعالیت کرد. این صندوق، طبق ماده 20 آیین نامه مصوب، یک موسسه دولتی مستقل دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی، اداری و استخدامی بوده و براساس مصوبه مورخ 10/04/1388 مجلس شورای اسلامی به فهرست نهادها و موسسات عمومی غیردولتی الحاق شده است.

مزایای عضویت در صندوق بیمه روستایی و عشایری

مزایای عضویت در صندوق بیمه اجتماعی روستایی و عشایری به شرح زیر است:

• پرداخت دو سوم از حق بیمه افراد توسط دولت. بیمه‌شدگان صندوق تنها یک سوم از حق بیمه خود را پرداخت می کنند.
• حق بیمه اقتصادی و مناسب با ماهیت فعالیت کشاورزان، روستاییان و عشایر
• برخورداری از مزایای پیری
• مستمری از کارافتادگی کلی
• مستمری از کارافتادگی کلی در اثر حادثه ناشی از کار
• برخورداری بازماندگان تحت تکفل بیمه شده متوفی از مستمری فوت
• نقل و انتقال سوابق بین صندوق های بیمه ای

پوشش‌های بیمه ای در بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر

در بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر، پوشش های بیمه ای شامل موارد زیر هستند که در مورد هرکدام در ادامه شرح داده خواهد شد:

• پوشش مستمری بازنشستگی
• پوشش مستمری ازکارافتادگی
• پوشش فوت (بازماندگان)

پوشش بازنشستگی(مستمری بازنشستگی) در بیمه روستایی

پوشش این بیمه برای دریافت مستمری بازنشستگی به بیمه شدگان در بیمه‌ اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر در نظر گرفته شده است و شرایطی به شرح زیر دارد:

• حداقل سن بازنشستگی در این بیمه برای زنان و مردان 65 سالگی است.
• متقاضی که 65 سال سن دارد، برای دریافت مستمری بازنشستگی باید حداقل 15 سال سابقه پرداخت حق‌بیمه داشته باشد.

پوشش ازکارافتادگی(مستمری از کارافتادگی) در بیمه روستایی

اگر بیمه‌شده‌ در بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر در اثر حادثه‌ای حین کار یا در اثر بیماری، از کارافتاده شود، می‌تواند برای دریافت این مستمری اقدام کند. تشخیص ازکارافتادگی و میزان آن به عهده کمیسیون های پزشکی است. بهره مندی از این پوشش، شرایطی به شرح زیر دارد:

• داشتن ارتباط بیمه ای متقاضی در زمان ارائه درخواست ازکارافتادگی
• در صورت وقوع حادثه ناشی ازکار مشروط به آنکه در زمان وقوع حادثه، متقاضی، بیمه شده صندوق باشد. (در اینصورت برخورداری از مستمری از كار افتادگی بدون در نظر گرفتن مدت پرداخت حق بیمه صورت می گیرد)
• در صورت از کارافتادگی ناشی از بیماری یا حادثه غیرناشی از کار (مستلزم داشتن حداقل یك سال سابقه پرداخت حق بیمه متضمن ۹۰ روز ظرف یکسال قبل از وقوع حادثه غیر ناشی از كار یا شروع بیماری خواهد بود)

پوشش فوت یا مستمری بازماندگان در بیمه روستایی

طبق مقررات بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر،  در صورت فوت بیمه‌گذار، تمامی کسانی که تحت تکفل او بودند می‌توانند برای دریافت مستمری اقدام کنند. شرایط بهره مندی بازماندگان از مستمری فوت، شامل یکی از موارد زیر است:

• در صورت فوت بیمه‌شده بازنشسته
• در صورت فوت بیمه‌شده ازکارافتاده کلی مستمری‌بگیر
• در صورت فوت بیمه‌شده‌ای که در ده سال آخر حیات خود حداقل حق بیمه یک سال را پرداخته باشد، مشروط بر اینکه ظرف آخرین سال حیات خود، حق بیمه ۹۰ روز را پرداخت کرده باشد.
• در صورت فوت بیمه‌شده براثر حادثه ناشی از کار

پرداخت هزینه کفن و دفن در بیمه روستاییان و عشایر

پرداخت هزینه کفن و دفن در بیمه روستاییان و عشایر تحت شرایط و مقررات صندوق قابل انجام است.

فراهم بودن امکان انتقال سوابق بیمه ای

در این بیمه، این امکان برای بیمه شدگان این صندق فراهم شده تا سوابق بیمه ای خود در صندوق های بیمه های دولتی را به این صندوق انتقال دهند.

شرایط ثبت نام در صندوق بیمه کشاورزان، روستائیان و عشایر

شرایط ثبت نام در صندوق بیمه کشاورزان، روستائیان و عشایر به شرح زیر است:

• تابعیت جمهوری اسلامی ایران
• داشتن سن حداقل 18 سال و حداکثر۵۰ سال
• ساکنین دائمی روستاها، ساکنین مناطق عشایری ،کشاورزان غیر ساکن درروستا ( کشاورزان ساکن در شهر ها)
• ساکنین شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر جمعیت
• رانندگان حمل و نقل بار و مسافر
• کارکنان مراکز و شرکت های وابسته به سازمان مهندسی کشاورزی، منابع طبیعی و نظام دامپزشکی
• شاغلین بخش کشاورزی، شاغلین مشاغل فصلی، کارگران ساختمانی ،دارندگان مشاغل خانگی
• زنان سرپرست خانواده، زنان خانه دار و قالی بافان، ورزشکاران، مربیان قرآنی
  اشتغال در مشاغل بافندگانی، قالیبافی، زنبورداری ، فرشبافی، گلیم و جاجیم
• اشتغال در حوزه صنابع دستی و هنرهای سنتی و دارندگان کارت عضویت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری

نرخ حق بیمه در بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر

نرخ حق بیمه در بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر، 15 درصد سطوح درآمدی صندوق یا به عبارتی 15 درصد از درآمد متقاضی می باشد که از این مبلغ، 10 درصد آن را دولت و فقط 5 درصد آن توسط بیمه شده پرداخت می گردد. به عبارت دیگر دولت، پرداخت دو برابر سهم پرداختی توسط بیمه شده را تقبل نموده است که می توان آن را نوعی یارانه غیر مستقیم دانست.

در این بیمه، هشت سطح درآمدی برای افراد در نظر گرفته شده و مطابق با سطح درآمد، حق‌بیمه تعیین می‌شود. افرادی که درآمد بیشتری دارند، حق‌بیمه بیشتری می‌پردازند و در نهایت نیز مستمری بیشتری دریافت می‌کنند. حداقل حق بیمه برای افراد مشمول در این صندوق برای سال 1403 ماهانه ۸۰ هزار تومان و سالانه 960 هزار تومان و حداکثر 325 هزار تومان به صورت ماهانه و ۳ میلیون تومان به صورت سالانه است. جدول زیر نرخ حق بیمه سال 1403 را به تفکیک سطوح درآمدی هشت گانه نشان می دهد:

جدول حق بیمه در بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر سال 1403

شرط بازنشستگی در صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر

شرط بازنشستگی در این صندوق، رسیدن به سن ۶۵ سالگی یا پرداخت ۳۰ سال حق بیمه (هر کدام از این شرایط زودتر فراهم شود) است. افراد به شرط داشتن حداقل ۱۵ سال سابقه بیمه ای، می توانند متناسب با تعداد سال هایی که بیمه پرداخت کرده اند از حقوق مستمر بازنشستگی برخوردار شوند.

نحوه محاسبه حقوق بازنشستگی بیمه اجتماعی کشاورزان، روستائیان و عشایر

مبلغ مستمری یا مبلغ بازنشستگی بیمه روستایی با توجه به میانگین حق‌بیمه پرداختی ۵ سال آخر تعیین می‌شود.

نحوه ثبت نام و عضویت در صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر

افرادی که شرایط ثبت نام و عضویت در صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر را داشته و مایل به این کار باشند می توانند با دردست داشتن مدارک لازم، با مراجعه به کارگزاری محل سکونت خود با تشکیل پرونده و ثبت نام الکترونیکی نسبت به عضویت در این صندوق اقدام نمایند. لازم به توضیح است که در حال حاضر، 1800 کارگزاری معتبر صندوق در سراسر کشور فعالیت می نمایند.

شعب کارگزاری های صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر در شمال خوزستان(دزفول، شوش، اندیمشک و کرخه)

در حال حاضر تعداد 55 کارگزاری در سطح استان خوزستان فعالیت می نمایند که از این تعداد 7 کارگزاری به شرح جدول زیر در منطقه شمال خوزستان شامل شهرستان های دزفول، شوش، اندیمشک و کرخه فعال هستند.

لیست کارگزاری های صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر در شمال خوزستان(دزفول، شوش، اندیمشک و کرخه)

مراحل ثبت نام در صندوق بیمه کشاورزی

• ارائه مدارک هویتی و تشکیل پرونده اولیه نامنویسی در کارگزاری و ثبت نام در سیستم بیمه اجتماعی
• انعقاد قرارداد
• انتخاب یکی از سطوح درآمدی ماهیانه مبنای پرداخت حق بیمه
• دریافت شناسه پرداخت جهت واریز حق بیمه به حساب صندوق
• پرداخت حق بیمه متعلقه به صورت سالیانه به صندوق

مدارک لازم برای ثبت‌نام بیمه‌ کشاورزی

• اصل و تصویر شناسنامه و کارت ملی متقاضی و افراد تحت تکفل
• یک قطعه عکس 3×4 متقاضی
• تاییدیه محل سکونت(برای افراد ساکن در روستا معرفی نامه از دهیاری و برای افراد ساکن در شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر معرفی‌نامه از نهاد معرف)
• تاییدیه مشاغل برای رانندگان و باربری‌

روش های پرداخت حق بیمه توسط بیمه شدگان

بیمه شدگان صندوق بیمه اجتماعی کشاورزی، روستایی و عشایری می توانند از طریق مراجعه به درگاه‌های پرداخت در سایت صندوق  و یا مراجعه به شعب بانک کشاورزی و واریز حق بیمه به شماره حساب ۶۰۰۶۰۹ بانک کشاورزی، حق بیمه خود را واریز نمایند.

سامانه غیرحضوری صندوق بیمه اجتماعی کشاورزی، روستایی و عشایری، سایت  Roostaa.ir

صندوق بیمه اجتماعی کشاورزی، روستایی و عشایری برای ارائه خدمات آنلاین و غیرحضوری به بیمه شدگان صندوق،  سامانه Roostaa.ir   را در نظر گرفته است.

خدماتی که به بیمه‌شدگان در سامانه آنلاین صندوق (سامانه Roostaa.ir ) ارائه می‌شود، شامل موارد زیر است:

• مشاهده و دریافت غیر حضوری فیش حقوقی مستمری بگیران
• مشاهده و دریافت سوابق بیمه بیمه شدگان
• دریافت شناسه پرداخت حق‌بیمه و پرداخت غیرحضوری آن
• ثبت نام در بورسیه تحصیلی صندوق بیمه روستایی و عشایری
• دریافت دفترچه بیمه روستایی

مشاهده سوابق بیمه روستایی

لازم به ذکر است بیمه شدگان برای مشاهده سوابق بیمه خود، باید کد ملی و شماره شناسنامه خود را در سامانه صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر وارد نمایند.

جمع بندی

همانطور که در بالا گفته شد هدف و رویکرد اصلی بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر، ارائه خدمات بیمه‌ای بلند مدت به این بخش های جامعه در بخش‌های مستمری بازنشستگی، از کار افتادگی و فوت و حمایت بیمه ای از آنان است. لذا همه کشاورزان، روستاییان و عشایر عزیز می توانند با مراجعه به شعب کارگزاری این بیمه، نسبت به ثبت نام اقدام نموده تا در زمان بازنشستگی از مزایای آن برخوردار گردند. کشاورزان منطقه شمال خوزستان با مراجعه به یکی از شعب کارگزاری این بیمه در شهرستان های دزفول، شوش، اندیمشک و کرخه که در بالا لیست آن معرفی گردید می توانند نسبت به امور بیمه ای خود پیگیری نمایند.