کود نیترات آمونیوم و آنچه باید کشاورزان شمال خوزستان(دزفول، شوش، اندیمشک و کرخه) درباره آن بدانند

یکی از نیازهای اساسی برای رشد موفق گیاه ، نیتروژن است. کود نیترات آمونیوم، یک منبع نیتروژن قابل دسترس و موثر برای تغذیه گیاه است. کشاورزان شمال خوزستان(دزفول، شوش، اندیمشک و کرخه) با شناخت این کود و مصرف صحیح آن، می توانند به افزایش کیفیت و عملکرد محصولات خود کمک کنند.

کود نیترات آمونیوم

یکی از نیازهای اساسی برای رشد موفق گیاه ، نیتروژن است. این ماده مغذی در تولید برگ و سرسبزی یک گیاه  موثر است و سلامت کلی آن را تقویت می کند. کود نیترات آمونیوم Ammonium Nitrate ، یک منبع نیتروژن کارا، قابل دسترس و موثر برای تغذیه گیاه و حاوی 34 درصد نیتروژن است. این کود قدیمی ترین کود نیتروژنی جهان است که به صورت انبوه تولید می‎شود.

کود نیترات آمونیوم هردو شکل قابل جذب نیتروژن یعنی نیترات و آمونیوم را به مقدار مناسبی داراست. مزیت این کود ناشی از همین منابع نیتروژن دوگانه است که هم تغذیه فوری(ناشی از نیترات) و هم طولانی مدت و تدریجی(ناشی از آمونیوم) را برای گیاهان فراهم می کند. این عامل، باعث افزایش عملکرد و کیفیت در محصولات کشاورزی می شود. مزیت کود نیترات آمونیوم نسبت به کود اوره نیز ناشی از همین موضوع یعنی پایدارتربودن و ماندگاری بیشتر نیتروژن آن است.

حلالیت بالای نیترات آمونیوم، آن را برای تهیه محلول های کوددهی یا محلول پاشی مناسب کرده است.

استفاده آسان و محتوای زیاد مواد مغذی در نیترات آمونیوم آنرا به عنوان یک کود محبوب ازته تبدیل کرده است.

فرم مایع این ماده به دلیل سهولت در حمل و نقل و کاربرد آن، همواره مورد ترجیح کشاورزان بوده است.

از ترکیب این کود به شکل مایع با اوره، کود مایع نیترات آمونیوم-اوره تولید می شود که در بازار ایران موجود است.

ویژگی های کود نیترات آمونیوم(مزایا و معایب)

• کود نیترات آمونیوم در خاک بسیار محلول است و بخش نیتراتی آن می تواند به آسانی جذب گیاه شود و بخش آمونیومی آن یک منبع نیتروژن تاخیری برای گیاهان فراهم می کند.
• این کود دارای PHمعادل 4.5 بوده و لذا اثر اسیدی بر روی خاک دارد و موجب کاهش PH خاک می شود ولی اثر اسیدی آن از سولفات آمونیوم کمتر است.
• کود نیترات آمونیوم در مدت زمان انبارداری، انباشته و فشرده نمی شود.
• فرم گرانوله این کود در کشاورزی استفاده می‌شود.
• این کود به دلیل ارزان بودن، به ‌راحتی در بازار قابل دسترسی است به همین دلیل امکان استفاده زیاد از آن به راحتی فراهم است. اما باید توجه شود که در استفاده از کود شیمیایی نیتراته نباید زیاده روی کرد چون باعث اسیدی شدن خاک و از بین رفتن گیاهان شده و حاصل خیزی خاک را کاهش می دهد.
• با اینکه نیترات آمونیوم یک منبع غنی از نیتروژن است و کاربرد گسترده‌ ای درکشاورزی دارد اما استفاده بیش از حد از آن باعث آلودگی آب‌ها می شود.
• مانند همه کودهای نیتروژنی دیگر، تغذیه بیش از حد محصولات کشاورزی با این کود ممکن است برای سلامتی انسان زیان ‌آور باشد.

کاربرد کود نیترات آمونیوم در کشاورزی

کود نیترات آمونیوم برای سبزیجات و گیاهان علوفه ای، مراتع و بیشتر محصولات زراعی مناسب است زیرا در مقایسه با دیگر کودهای نیتروژنی مانند اوره، کم و بیش اتلاف گازی نیتروژن اتفاق نمی افتد. این کود برای بیشتر گیاهان زراعی بجز برنج مناسب است.

کاربرد کود نیترات آمونیوم در کشاورزی منطقه شمال خوزستان(دزفول، شوش، اندیمشک و کرخه)

در منطقه شمال خوزستان(دزفول، شوش، اندیمشک و کرخه)، کود نیترات آمونیوم به همراه کود اوره و کود سولفات آمونیوم می توانند انتخاب های مختلف کشاورزان برای کود نیتروژنی در کشت محصولات مختلف از جمله کلزا، کنجد، فلفل، هویج، چغندرقند، نیشکر، هندوانه، خربزه و طالبی باشند.

توصیه ها در استفاده از کود نیترات آمونیوم

• کود نیترات آمونیوم، جاذب رطوبت است. از این رو شیوه بسته بندی و انبارداری آن باید به نوعی باشد که مانع جذب رطوبت شود.
• این کود، مشکلی از نظر حمل و نقل و انبارداری ندارد. با وجود این تهویه مطلوب انبار کود و دوری آن از مواد روغنی و قابل اشتعال ضروری است.
• نیترات آمونیوم به خودی خود خطرناک نیست اما در صورت وجود چاشنی(جرقه و هوای محبوس گرم در انبار) یک ماده منفجره خطرناک است.
• بهتر است این کود در حجم کم و به صورت دوره‌ای و منظم و بر اساس مراحل رشد گیاه مورد استفاده قرار بگیرد تا نتایج بهتری ارائه دهد.
• بهتر است کود خیلی نزدیک ریشه گیاه نباشد و یا بطور مستقیم روی ریشه‌ های بیرون زده گیاه ریخته نشود چون در این صورت باعث خشک شدن گیاه خواهد شد.
• تاثیرگذاری بهینه و مناسب هر کود، مستلزم شناخت وضعیت خاک، نیاز محصول مورد نظر به موادغذایی مختلف، شرایط آب و هوایی، مراحل رشد گیاه و دیگر عوامل موثر است. مشاوره با متخصصان امر در زمینه انتخاب کود و برنامه کوددهی مناسب، مورد تاکید است.

جمع بندی

کود نیترات آمونیوم به عنوان یک منبع نیتروژن خوب می تواند این عنصر را به دو صورت آمونیوم و نیترات در اختیار گیاه قرار داده و باعث افزایش رشد و نمو و در نهایت محصول بیشتر می گردد. این کود هم تغذیه فوری(ناشی از نیترات) و هم طولانی مدت و تدریجی(ناشی از آمونیوم) را برای گیاهان فراهم می کند و این مزیت مهمی برای این کود است.